ضریب منطقه ای یکی از موضوعات بسیار مهمی است که شما باید توجه ویژه ای به آن داشته باشید و بسیاری از افراد نسبت به آن بی توجه هستند حال ما در این مقاله قرار است به طور کامل به موضوع ضریب منطقه ای اشاره کنیم اگر دوست دارید بدانید منظور از ضریب منطقه ای چیست تا انتهای این مقاله همراه ما باشید
ضریب منطقه ای چیست؟
قیمت های درج شده در فهرست بها، برمبنای قیمت نیروی انسانی، ماشین آلات، مصالح و حمل، با امکان دسترسی آسان به مصالح و خدمات می باشد. بنابراین جهت جبران هزینه های مضاعف برپایه توزیع امکانات زیربنایی، شرایط آب و هوایی در سطح کشور، شرایط جغرافیایی، نیروی انسانی و بعد مسافت از مراکز اصلی، ضریب منطقهای به شرح زیر تعیین و در برآورد هزینه اجرای عملیات، منظور می شود
تفسیر: قیمت های مندرج در فهرست بها، برمبنای استعلام گیری از مراکز اصلی در نظر گرفته می شود، مراکز اصلی مناطق شهری هستند که باتوجه به توزیع امکانات زیربنایی گسترده و مناسب و شرایط آب و هوایی و جغرافیایی مطلوب امکان دسترسی آسان برای تامین نیروی انسانی، ماشین آلات و مصالح در این مناطق فراهم است.
برای مثال دو شهر تهران و عسلویه را در نظر بگیرید؛ در شهر تهران باتوجه به وجود امکانات گسترده و مناسب، و دسترسی راحت تر به نیروی انسانی، ماشین آلات، مصالح و حمل، قیمت تمام شده موارد یادشده نسبت به شهر عسلویه کمتر خواهد بود، در واقع به واسطه اینکه شهر عسلویه از لحاظ آب و هوایی و جغرافیایی شرایط صعب تری نسبت به تهران دارد و همچنین باتوجه به عدم وجود امکانات زیربنایی نسبت به شهر تهران، قیمت تمام شده نیروی انسانی، ماشین آلات و ابزار، مصالح و حمل بالاتر خواهد بود.
و یا ممکن است احداث یک شهرک صنعتی خارج از محدوده شهری ملاک عمل باشد، در این صورت نیروی انسانی که در محدوده شهر فعالیت دارد نسبت به نیروی انسانی که خارج از محدوده شهری فعالیت دارد، دستمزد پایین تری خواهد داشت. پس در یک مفهوم نهایی می توان گفت، ضریب منطقه، ضریبی است به جهت جبران هزینه های ناشی از خارج از مراکز اصلی بودن.
نکته: موضوع قرارداد در پروژه های عمرانی، موضوع بنیادی و حائز به اهمیت برای ارکان مثلث پروژه (کارفرما،پیمانکار و مشاور) می باشد. تهیه اسناد قرارداد در زمان مناقصه توسط مشاور و کارفرما و بررسی همان اسناد توسط پیمانکار، در موفقیت و پیشبرد پروژه های عمرانی بسیار موثر است.
تاریخچه ای از ضریب منطقه ای
ضریب منطقهای تا فهرست بهای واحد پایه سال 1387، در پیوست چهارم با عنوان “ضریب منطقهای” در نظر گرفته شده بود و براین اساس در زمان برآورد هزینه اجرای کار، مهندس مشاور براساس منطقه مربوط به عملیات اجرایی، ضریب منطقهای را بخشنامه مربوط استخراج و در محاسبات لحاظ می کرد.
با ابلاغ فهرست بهای واحد پایه سال 1388، پیوست چهارم (ضریب منطقهای)، از فهرست بها حذف گردید.
از سال 1388 تا 1394/04/30 به طور کلی در برآورد هزینه اجرای کار، ضریب منطقه ای استفاده نمی گردید.
در تاریخ 1394/04/30 بخشنامه ضریب های منطقه ای کارهای پیمانکاری با شماره 94/69416 ابلاغ گردید. بنابراین بخشنامه مجدد استفاده از ضریب منطقهای در برآورد هزینه اجرای کار احیا گردید.
و در نهایت با ابلاغ فهرست بهای واحد پایه سال 1401، ضریب منطقه ای در پیوست 4 مجدد به فهرست بها اضافه شد.
ضوابط و نکات ضریب منطقهای
- ضوابط مربوط به استفاده از ضریب منطقهای از تاریخ 1394/04/30 تا 1401/01/01
- ضریب منطقهای مطابق با بخشنامه ضریب های منطقه ای کارهای پیمانکاری با شماره 94/69416 در زمان برآورد هزینه اجرای کار، برحسب منطقه اجرای پروژه و فهرست بهای مورد استفاده در برآورد، توسط مهندس مشاور انتخاب و در برآورد هزینه اجرای کار لحاظ گردد.
در واقع مطابق با تصویر فوق، براساس اینکه عملیات موضوع پیمان در چه استان و چه شهری از استان مربوط اجرا می گردد و چه فهارس بهایی در برآورد هزینه اجرای کار استفاده گردیده است، ضریب منطقهای مربوط به هر فهرست بها، در برآورد لحاظ می گردد.
برای مثال در صورتی که موضوع پیمانی شامل فهرست بهای رشته ابنیه، تاسیسات برقی و تاسیسات مکانیکی بوده و منطقه اجرای موضوع پیمان نیز در شهر دماوند بخش مرکزی از استان تهران باشد، ضرایب منطقه ای مطابق با تصویر زیر باید در برآورد هزینه اجرای کار اعمال شود.
- برای پروژه های خطی (نظیر برای پروژه های راهسازی و یا خطوط انتقال آب و …) که در مناطق مختلف قرار می گیرند، ضریب منطقهای براساس میانگین وزنی ضریب های منطقه ای به نسبت حجم کار در مناطق مختلف در مرحله برآورد محاسبه و مبنای عمل قرار می گیرد.
- ضوابط مربوط به استفاده از ضریب منطقهای از تاریخ 1400/12/28
- ضریب های منطقه ای مربوط به هر رشته فهرست بها که در برآورد هزینه اجرای کار مور استفاده قرار می گیرد، آخرین ضریب هایی است که مطابق با بخشنامه ضریب های منطقه ای کارهای پیمانکاری با شماره 94/69416 یا اصلاحیه های بعدی، توسط سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ شده است
- در صورتی که نام منطقه محل اجرای پروژه در مناطقی که برای آن ها در بخشنامه ضریب های منطقه ای کارهای پیمانکاری و یا اصلاحیه های بعدی ضریب منطقهای تعیین شده، موجود نباشد، ضریب منطقهای شهرستان یا بخشی که پروژه در آن واقع شده است، در برآورد هزینه اجرای عملیات، منظور می شود.
- محدوده جغرافیایی استان، شهرستان و بخش، مربوط به اجرای پروژه براساس آخرین نقشه تقسیمات کشوری منتشر شده توسط وزارت کشور ملاک عمل تعیین است.
- ای پروژه های خطی (نظیر برای پروژه های راهسازی و یا خطوط انتقال آب و …) که در مناطق مختلف قرار می گیرند، ضریب منطقهای براساس میانگین وزنی ضریب های منطقه ای به نسبت حجم کار در مناطق مختلف در مرحله برآورد محاسبه و مبنای عمل قرار می گیرد.
در واقع فرمول استفاده برای پروژه های خطی به شرح تصویر فوق می باشد.
برای دانلود مطالب پیوست لطفا روی لینک های زیر کلیک نمایید.
فهرست تغییرات فایل های جغرافیایی (1399)
فهرست عناصر و واحدهای تقسیمات کشوری (وزارت کشور)
منابع:
- فهرست بهای واحد پایه ابلاغ از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور
- بخشنامه ضریب های منطقه ای کارهای پیمانکاری با شماره 94/69416 مورخ 1394/04/30
